O której godzinie umarł Jezus według Ewangelii?

Photo of author

By Szymon Wojtyła

Na kartach Ewangelii zapisano wydarzenia, które od stuleci pobudzają wyobraźnię i poruszają serca. Jednym z takich momentów jest śmierć Jezusa, której godzina od wieków stanowi przedmiot interpretacji i dyskusji. Czy znając dokładny czas Jego odejścia, możemy lepiej zrozumieć głębię tego wydarzenia? Oto refleksyjna podróż w poszukiwaniu odpowiedzi, która może rzucić nowe światło na znane opowieści.

O której godzinie według Ewangelii umarł Jezus na krzyżu?

Według Ewangelii, Jezus umarł na krzyżu o „dziewiątej godzinie” dnia, co w kontekście czasowym i kulturowym oznacza około trzeciej po południu. System liczenia godzin przez Żydów w tamtych czasach zaczynał się od szóstej rano, co oznaczało, że pierwsza godzina dnia to nasza siódma rano. Dlatego dziewiąta godzina w ich rachunku jest począwszy od pojawienia się światła, czyli od południa.

Ewangelie Mateusza, Marka i Łukasza różnią się w szczegółach, ale zgadzają się na ogólny czas, o którym piszą o wydarzeniach na Golgocie. Święty Mateusz i Marek szczegółowo podkreślają czas zgonu Jezusa o „dziewiątej godzinie”. Dokładne godziny są podane również w proroctwie, które odnosi się do tego momentu, sugerując zaćmienie słońca od „szóstej do dziewiątej godziny”.

Symbolika tego momentu jest również związana z tradycją żydowską, gdzie trzy ostatnie godziny sięgają znaczeniu ciemności i oczyszczenia. Przyjmuje się, że zadecydowanie o tej porze wzmacnia aspekt teologicznego zrozumienia śmierci Jezusa jako najważniejszego momentu ofiary, która przypada na czas o wyjątkowej symbolice religijnej.

Poniżej przedstawiono harmonogram wydarzeń według różnych ewangelii, co pozwala na dokładniejsze zrozumienie kontekstu czasowego:

EwangeliaGodzina ukrzyżowaniaGodzina śmierciWydarzenie końcowe
MateuszaTrzecia godzinaDziewiąta godzinaZaćmienie słońca
MarkaTrzecia godzinaDziewiąta godzinaZaćmienie słońca
Łukaszanie podanoDziewiąta godzinaZaćmienie słońca
JanaSzósta godzinaSzacowana dziewiąta godzinanie podano

Z tej tabeli wynika, że śmierć Jezusa według trzech głównych Ewangelii nastąpiła o tej samej godzinie, choć różnią się one w podaniu kontekstu. Czas ten w relacji Ewangelii Jana różni się, ponieważ ukazuje on szerszy kontekst przygotowań do wydarzeń Paschy.

Jakie znaczenie dla chrześcijan ma godzina śmierci Jezusa?

Godzina śmierci Jezusa, około trzeciej po południu, ma ogromne znaczenie dla chrześcijan. W tradycji katolickiej, czas ten symbolizuje moment odkupienia, kiedy Jezus złożył swoje życie za grzechy ludzkości. Jest to centralny punkt misterium paschalnego, istotny dla zrozumienia męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa. Chrześcijanie wierzą, że ofiara Chrystusa otworzyła drogę do zbawienia, co podkreśla szczególne znaczenie tej godziny w ich duchowości.

Symbolika godziny śmierci Jezusa jest także głęboko zakorzeniona w liturgii, szczególnie w obrzędach Wielkiego Piątku. To właśnie w tym czasie w kościołach odbywają się specjalne nabożeństwa, powszechnie znane jako Droga Krzyżowa, które mają na celu łączenie wiernych w modlitwie i refleksji nad cierpieniem Chrystusa. Moment wydania ostatniego tchnienia przez Jezusa przypomina wiernym o mocy przebaczenia i miłosierdzia, które stały się dostępne dzięki Jego ofierze.

Liturgia Godzin, zwana także modlitwą brewiarzową, podkreśla wagę godziny śmierci Jezusa. O godzinie trzeciej po południu wielu wiernych uczestniczy w Nieszporach lub Koronce do Miłosierdzia Bożego. Modlitwy te są upamiętnieniem tego najważniejszego momentu w historii zbawienia, kiedy to Jezus, w swojej miłości do ludzkości, oddał ducha na krzyżu. W ten sposób utrwala się duchowa więź wiernych z momentem śmierci Zbawiciela.

Znaczenie godziny śmierci Jezusa można również rozpatrywać w kontekście trzech godzin ciemności, o których wspomina Ewangelia według Mateusza. W trakcie tych godzin ziemia pogrążyła się w ciemności, co podkreślało nie tylko grozę męki, ale i bliskość Boga w chwilach cierpienia. Chrześcijanie często wierzą, że te nadprzyrodzone zjawiska były znakiem zapowiadającym zmartwychwstanie oraz nadzieję na nowe życie.

Jak opisują śmierć Jezusa czterej ewangeliści?

Śmierć Jezusa w Ewangeliach jest opisana szczegółowo, choć każda z czterech Ewangelii wnosi inne akcenty i perspektywy. Ewangelia Mateusza podkreśla widowiskowe znaki towarzyszące ukrzyżowaniu, takie jak ciemność, trzęsienie ziemi i rozdarcie zasłony świątyni. Marek skupia się na dialogach i reakcjach świadków, wskazując m.in. na zdziwienie setnika, który po śmierci Jezusa uznaje Go za Syna Bożego.

Łukasz dodaje unikalny aspekt miłosierdzia Jezusa, relacjonując Jego modlitwę o przebaczenie dla oprawców oraz dialog z dobrym łotrem, któremu Jezus obiecuje raj. Ewangelia Jana natomiast kładzie nacisk na wypełnienie się proroctw mesjańskich i ukazuje śmierć Jezusa jako moment chwały oraz realizacji Bożego planu zbawienia. Jan opisuje także szczegóły procesu sądowego, które nie pojawiają się u innych ewangelistów, np. spotkanie z Piłatem.

Każda z Ewangelii wnosi wyjątkowe elementy do opisu śmierci Jezusa, które poniżej szczegółowo przedstawiono:

  • Mateusz opisuje trzęsienie ziemi i zmartwychwstanie wielu świętych po śmierci Jezusa.
  • Marek akcentuje wątpliwości i późniejsze uznanie Jezusa przez rzymskiego centuriona.
  • Łukasz dodaje modlitwę Jezusa o przebaczenie oraz scenę z dobrym łotrem.
  • Jan skupia się na wypełnieniu proroctw i drobiazgowych szczegółach rozmowy z Piłatem.

Te różnice w opisach ukazują zarówno wyjątkowość przekazu każdego z ewangelistów, jak i bogactwo teologiczne zawarte w narracjach Nowego Testamentu. Każda Ewangelia koncentruje się na innym aspekcie wydarzeń, co w połączeniu rysuje pełen obraz tajemnicy śmierci Jezusa.

Czy istnieją różnice w relacjach Ewangelii na temat godziny śmierci Jezusa?

Różnice w relacjach Ewangelii dotyczące godziny śmierci Jezusa są widoczne w ewangelii Marka i Jana. Marek określa godzinę ukrzyżowania jako trzecią (Mar 15:25), natomiast Jan wspomina o ukrzyżowaniu w okolicach szóstej godziny (Jan 19:14). Oto jak te różnice przedstawiają się w tabeli:

EwangeliaGodzina ukrzyżowania
MarekTrzecia godzina
JanOkoło szóstej godziny

Różnice te mogą być spowodowane używaniem różnych systemów czasowych. Marek mógł korzystać z żydowskiego systemu, liczonych od wschodu słońca (ok. 6:00 rano), stąd jego trzecia godzina to ok. 9:00 rano. Jan mógł odnosić się do systemu rzymskiego, gdzie godzina szósta odpowiadałaby południowi. Dzięki takiemu porównaniu widzimy, że różnice w czasowych relacjach niekoniecznie muszą oznaczać niezgodności, ale mogą wynikać z innych perspektyw czasowych używanych przez ewangelistów.

W jaki sposób godzina śmierci Jezusa wpisuje się w tradycję i liturgię Wielkiego Piątku?

Godzina śmierci Jezusa, zgodnie z przekazami ewangelicznymi, przypada na około godziny trzeciej po południu, co odpowiada dziewiątej godzinie dnia według ówczesnego systemu żydowskiego. Ten moment jest istotny w liturgii Wielkiego Piątku, ponieważ wiele tradycji kościelnych koncentruje się wokół tego czasu, podkreślając symboliczne znaczenie Jezusowej ofiary. Upamiętnienie tego faktu znajduje wyraz w wielu kościołach, gdzie odbywają się specjalne nabożeństwa, często nazywane Liturgią Męki Pańskiej, zaplanowane tak, aby kulminacyjny punkt przypadł właśnie na godziny popołudniowe.

Liturgia Wielkiego Piątku jest jedną z najważniejszych części Triduum Paschalnego, a jej struktura odzwierciedla bogatą symbolikę związaną z wydarzeniami z Kalwarii. Składa się z kilku elementów, które koncentrują się na upamiętnieniu męki Jezusa. Wśród nich znajduje się Liturgia Słowa z opisem Męki Pańskiej, a także adoracja Krzyża. W wielu wspólnotach wierni zbierają się na modlitwy o szczególnej porze, dokładnie w czasie, gdy według tradycji Jezus oddał ducha na krzyżu, wskazując na znaczenie tego konkretnego momentu w kontekście zbawienia.

Symbolika godziny śmierci Jezusa wykracza poza samo wydarzenie historyczne i kształtuje sposób, w jaki Kościół celebrował ten dzień przez wieki. W wielu parafiach organizowane są Drogi Krzyżowe, które ze szczególnym uwzględnieniem ostatnich godzin życia Jezusa, pomagają wiernym zrozumieć głęboką ofiarę Mesjasza. To także czas intensywnej refleksji i pokuty, kiedy milkną dzwony, a ołtarz zostaje obnażony, co dodatkowo wprowadza w atmosferę zadumy i kontemplacji.

W kontekście międzynarodowym, godzina śmierci Jezusa inspiruje także do tworzenia różnych tradycji ludowych i inscenizacji pasyjnych, jak choćby słynna Procesja w hiszpańskim mieście Sevilla czy Misterium Męki Pańskiej wystawiane w wielu miejscach, w tym w Polsce. Wszystko to pokazuje, jak głęboko historia zbawienia wpływa na kulturę i wzorce modlitewne, w których czas śmierci Chrystusa jest nie tylko oznaczeniem momentu historycznego, ale przede wszystkim duchowym wyzwaniem dla wierzących na całym świecie.

Dlaczego godzina śmierci Jezusa jest istotna dla zrozumienia Jego ofiary?

Godzina śmierci Jezusa, zgodnie z Ewangeliami, miała miejsce około dziewiątej godziny dnia, co odpowiada trzeciej po południu czasu współczesnego. Moment ten jest istotny z punktu widzenia żydowskiego rytuału składania codziennych ofiar świątynnych, które odbywały się rano i właśnie w godzinę śmierci Jezusa. To wskazuje na głębokie symboliczne połączenie Jego śmierci z ofiarą składana w świątyni, podkreślając, że Jezus jest ostateczną ofiarą za grzechy ludzkości.

Zrozumienie godziny śmierci Jezusa w kontekście żydowskiej tradycji może także rzucić światło na Jego rolę jako Baranka Bożego. W dniach poprzedzających Paschę żydowską, baranki były przygotowywane na wieczorną ofiarę, co w judaizmie symbolizowało upamiętnienie wyzwolenia Izraela z Egiptu. Symbolika jest tutaj nieprzypadkowa: śmierć Jezusa w godzinie składania ofiary paschalnej przypomina, jak Jego śmierć stanowi wypełnienie proroctwa i jest nowym początkiem dla ludzkości. W tym kontekście wydarzenia Wielkiego Piątku można rozumieć jako dopełnienie Starego Przymierza i początek Nowego Przymierza.

Analizując teologiczny wymiar śmierci Jezusa o dziewiątej godzinie, należy zwrócić uwagę na fakt, że ten dokładny czas nie jest jedynie historycznym szczegółem, ale ma głębokie znaczenie duchowe. To moment, gdy Jezus, według Ewangelii, zwraca się do Boga ze słowami „Boże mój, Boże mój, czemuś mnie opuścił?” (Mt 27,46). Te słowa, zaczerpnięte z Psalmu 22, odnoszą się do żydowskiej tradycji modlitwy godzinnej i stanowią potężne świadectwo zmagania się Jezusa z ludzkim cierpieniem oraz poczuciem opuszczenia. Pozwala to wiernym dostrzec w Jego śmierci pełnię człowieczeństwa Chrystusa i Jego solidarność z każdym, kto doświadcza bólu i samotności.